Rafał Taubenschlag
Data i miejsce urodzenia |
6 maja 1881 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku |
cmentarz Rakowicki w Krakowie |
Zawód, zajęcie |
historyk prawa |
Alma Mater | |
Odznaczenia | |
Rafał Taubenschlag (ur. 6 maja 1881 w Przemyślu, zm. 25 czerwca 1958 w Warszawie) – polski historyk prawa, nauczyciel akademicki, specjalista w dziedzinie prawa rzymskiego i papirologii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Przemyślu w rodzinie żydowskiej[1], jako syn rządcy browaru Sanguszków – Bernarda Barucha Taubenschlaga i Cecylii Cyrli z domu Goldhart. Tam w 1899 zdał maturę w C.K. Gimnazjum. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie w 1904 uzyskał stopień doktora, a w 1913 doktora habilitowanego. W 1919 został profesorem nadzwyczajnym UJ, a 2 lata później profesorem zwyczajnym. W 1927 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, a w 1929 dziekanem Wydziału Prawa UJ.
W czasie II wojny światowej przebywał w Stanach Zjednoczonych, gdzie był współtwórcą Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce. W 1946 założył w Nowym Jorku czasopismo naukowe The Journal of Juristic Papyrology (papirologia prawnicza), które jest wydawane do dziś w Warszawie. W 1947 wrócił do Polski i objął kierownictwo Katedry Prawa Antycznego Uniwersytetu Warszawskiego oraz utworzonej wspólnie z prof. Jerzym Manteuffelem Katedry Papirologii na Wydziale Historycznym UW. W 1952 r. został członkiem tytularnym, a w 1957 członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk[2][3]. W 1953 otrzymał nagrodę państwową I stopnia[4].
W 1958 w wyniku postępującej jaskry zaczął gwałtownie tracić wzrok. W tym samym roku zmarł i spoczął w alei zasłużonych cmentarza Rakowickiego w Krakowie[5] (kwatera LXVII-płn. 2-5)[6].
Materiały archiwalne Rafała Taubenschlaga znajdują się w PAN Archiwum w Warszawie pod sygnaturą III-98[7].
Uczniowie
[edytuj | edytuj kod]Był założycielem i dyrektorem Instytutu Papirologii UW. Rezultaty jego badań zostały uznane przez świat za niezwykle cenne i doniosłe. Założony przez niego Instytut Papirologii Uniwersytetu Warszawskiego jest światowym ośrodkiem badań nad prawem grecko-rzymskiego Egiptu, jego periodykiem od 1946 jest „The Journal of Juristic Papyrology”. Uczniami byli: Henryk Kupiszewski (1927–1994), Cezary Kunderewicz (1912–2000) i Józef Mélèze-Modrzejewski (1930–2017)[8].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Order Sztandaru Pracy I klasy (4 kwietnia 1956)[9]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (16 lipca 1954)[10]
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[11]
- Złoty Krzyż Zasługi (20 września 1951)[12]
- Medal 10-lecia Polski Ludowej (14 stycznia 1955)[13]
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- La storia della recezione del diritto romano in Polonia fino alla fine del secolo XVI, Bologna 1939.
- The law of Greco-Roman Egypt in the light of the papyri 332 B. C. – 640 A. D, Vol. 2: Political and administrative law, Warsaw: Polish Philological Society 1948 (wyd. 2 Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955).
- Nomos in the Papyri, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences and Letters with the support of the Polish Prime Minister and the Min. of Education 1948.
- The provisional legal protection in the papyri, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
- Les publications du stratège dans l'Égypte greco-romain, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
- The Roman authorities and the local law in Egypt before and after the C. A., Warsaw : Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
- Survey of the literature chieftly 1950 till 1951 ; Survey of the papyri chieftly from 1950 till 1951, Warsaw: Warsaw Soc. of Sciences a. Letter Dep. 2 with the support of the Min. of Inst. of Higher Learn. a. Sciences 1951.
- Rzymskie prawo prywatne, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955.
- Rzymskie prawo prywatne na tle praw antycznych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1955.
- Opera minora, t.1-2, prefazione V. Arangio-Ruiz, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1959.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Hubert Izdebski, Taubenschlag Rafał [w:] Słownik historyków polskich, red. M. Prosińska-Jackl, Warszawa 1994, s. 524.
- Henryk Kupiszewski, Rafał Taubenschlag – historyk prawa (1881–1958), „Czasopismo Prawno-Historyczne” 38 (1986), s. 111–155.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rafał Taubenszlag. [dostęp 2009-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-11)].
- ↑ Taubenschlag, Rafał. Polska Akademia Nauk. [dostęp 2019-09-16].
- ↑ Bogdan Suchodolski (red.), Historia nauki polskiej t. V cz. 1, Wrocław-Warszawa-Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992, s. 466 .
- ↑ Dziennik Polski, rok IX, nr 173 (2948), s. 7.
- ↑ Groby profesorów UJ na cmentarzu rakowickim. Dziennik Polski. [dostęp 2013-03-06].
- ↑ Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Rafał Taubenschlag. rakowice.eu. [dostęp 2021-06-06].
- ↑ Spis inwentarzy, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, [dostęp 2024-02-28].
- ↑ Adam Redzik , Poczet prawników polskich XIX-XX w., 2. wyd., Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, 2011, ISBN 978-83-255-1718-2, OCLC 750520709 [dostęp 2020-02-07] .
- ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 4 kwietnia 1956 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1956 r. nr 58, poz. 648) „w związku z 75-leciem urodzin, za wybitne zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej” .
- ↑ Uchwała Rady Państwa z dnia 16 lipca 1954 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1566) „za wybitne zasługi w dziedzinie nauki”.
- ↑ Zarządzenie o nadaniu Wielkiej Wstęgi Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Komandorskiego z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski (M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410) „za zasługi na polu pracy naukowej i społecznej”.
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 września 1951 r. o nadaniu odznaczeń państwowych (M.P. z 1951 r. nr 93, poz. 1275) „za wybitną działalność naukową”.
- ↑ M.P. z 1955 r. nr 1112, poz. 1450 - Uchwała Rady Państwa z dnia 14 stycznia 1955 r. nr 0/126 - na wniosek Prezesa Polskiej Akademii Nauk.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Sebastian Kamiński: Biogram Rafała Taubenschlaga. slawniprawnicy.mecenasi.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-12)]. w witrynie slawniprawnicy.pl
- ISNI: 0000000108016232
- VIAF: 14332679
- LCCN: no91004175
- GND: 102601100
- LIBRIS: 0xbd929j4rw6xxf
- BnF: 10594948b
- SUDOC: 112641318
- NLA: 35540308
- NKC: mub2014844001
- NTA: 073503126
- CiNii: DA06792932
- Open Library: OL1921684A
- PLWABN: 9810702371705606, 9810655885705606
- NUKAT: n97001409
- J9U: 987007281843005171
- PTBNP: 1167095
- CONOR: 33820771
- LIH: LNB:VSh;=Bn
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego (okres zaborów)
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Członkowie Polskiej Akademii Umiejętności
- Członkowie rzeczywiści PAN
- Ludzie urodzeni w Przemyślu
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem 10-lecia Polski Ludowej
- Odznaczeni Odznaką Nagrody Państwowej
- Odznaczeni Orderem Sztandaru Pracy I klasy
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Pochowani w alei zasłużonych na cmentarzu Rakowickim
- Polscy historycy starożytności
- Polscy papirolodzy
- Polscy specjaliści prawa rzymskiego
- Polscy Żydzi
- Wykładowcy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
- Wykładowcy Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Urodzeni w 1881
- Zmarli w 1958